(önceki sayıdan devam)
İdare, Yönetim ve Denetim
İnsanları madenlere benzetecek olursak, idare; herkesi madenine göre, hedef edinilen gayeye ulaşabilmeleri için organize etmektir.
Yönetim; idare edilen organizeyi, salimen hedefe ulaştırmak için gerekli olan uyumu/orkestrayı kurmaktır.
Denetim; kurulan ve yönetilen organizeyi, sistemli bir şekilde olup olmadığını, hedefe doğru adım adım ilerleyip ilerlemediğini, verimin elde edilip edilmediğini ve sistemde prensiplerin işleyip işlemediğini, hem sistemin kendisi hem de lideri tarafından kontrol edilmesidir.
İnsan kabiliyetleri, en yüksek değerlerdir. Bu değerleri değerlendirmek, insan organizmasındaki yerini almak gibi; birbirine yardım eden, birbi- rinin derdini kendi derdi sayan, kardeşi olmadan yani kardeş organı olmadan yaşayamayan, yürüyemeyen, yemeyen, içmeyen ideal bir yapı…
Bütün bunlar insan için, insanın hem bu dünya hem de öbür dünya mutluluğu içindir. Eğer bunlar olmasına rağmen insan mutlu olmuyorsa, demek ki insanı doyurmuyor, insanın hem maddî hem manevî derdine çözüm olmuyor demektir.
İdarede başarı için:
- Önce insanları çok yönlü tanımak,
- Madenine göre değerlendirmek,
- Her gün hedefe doğru adım adım yürüdüğünü hissetmek,
- İdaredeki her insanın kendisini, organizeyi oluşturan bir organ olarak
Yönetim için gerekli olan üç şey:
- Yönetim esasları: Faydalılığında ve isabetliliğinde birleşilen esas ve prensipler,
- Yönetici: Ehil, âdil, hâdim ve müstakîm kişi,
- Yönetilen: En şerefli ve hizmet edilen varlık olan
Yönetime kendimizden başlamak gerekir.
“Kendini yönet, dünyayı yönetecek gücü bulabilirsin.” (Eflatun)
İşi sözünden fazla olan yönetici, unu tuzundan fazla olan ekmeğe benzer; sözü işinden fazla olan yönetici de tuzu unundan fazla olan ve yenmeyen ekmeğe benzer.
“Çok söyleyen değil, çok iş yapan yöneticiye muhtaçsın.” (Hz. Ömer r.a.)
“Yönetici ya da lider olarak geçmişten ders almalı ama geçmişte yaşamamalısınız. Gelecek için plan yapmalı ama gelecekte yaşamamalısınız.” (Ken Blanchhard)
İsabetli yönetim ilmin, aklın, tecrübenin ve kalbin toplamıyla hareket eder.
“Zayıf yönetici, en son konuştuğu kişinin önerdiği yöntem ve yolu seçer.” (Warren G. Bennis)
Denetim için gerekli olan:
- İlâhî denetime, insanî denetimden daha çok kıymet vermek,
- Denetlendiğini bilip kendini denetlemek,
- Gündüz denetim, akşam muhasebe,
- Ceza gerekiyorsa cezada, takdir gerekiyorsa takdirde cimrilik
Kabiliyetleri değerlendirmek için:
- Kabiliyetlileri tespit etmek,
- Kabiliyetlerine göre değerlendirmek,
- Başarılarına göre yükseltmek,
- Eserlerine göre takdir etmek,
- Kabiliyetlileri, başarılı takımı oluşturan bir kabiliyetli kılmak.
“Başarılı bir takımın pek çok elleri, ama tek bir beyni vardır.” (Bill Betmel)